Có con là một điều ý nghĩa thiêng liêng. Để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé thì khâu chuẩn bị mang thai là vô cùng quan trọng. Việc chuẩn bị kiến thức trước khi mang thai sẽ tạo tiền đề cho một thai kỳ khoẻ mạnh, sẵn sàng cho bé yêu chào đời.
Tiêm phòng khi chuẩn bị mang thai
Tiêm phòng là việc bắt buộc phải làm giúp mẹ và bé tránh khỏi các bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về các loại vắc xin cần tiêm và thời gian tiêm vắc xin lúc nào.
Khi mang thai, hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể bị suy giảm, cơ thể mẹ dễ bị vi khuẩn, virus, bệnh truyền nhiễm tấn công, gây ra những biến chứng nghiêm trọng với thai nhi. Tiêm phòng khi chuẩn bị mang thai là biện pháp phòng ngừa an toàn, giảm thiểu nguy cơ bị nhiễm các loại bệnh nguy hiểm.
Khi mang thai, mẹ có thể phải đối mặt với các bệnh truyền nhiễm gây nguy hiểm cho thai nhi, sức khỏe mẹ suy giảm nghiêm trọng. Nếu mẹ bị bệnh Sởi, con có nguy cơ cao bị dị dạng, có khả năng sinh non, chết thai, lưu thai. Nếu mắc Quai bị, virus có thể gây viêm nhiễm buồng trứng, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của mẹ sau này. Rubella cũng là căn bệnh nguy hiểm khi có tới 90% trường hợp mẹ mắc phải khi đang mang thai, đều gây dị tật bào thai, sảy thai, để lại di chứng khi trẻ chào đời. Các bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm tới mức bác sĩ có thể yêu cầu chấm dứt thai kỳ nếu nó gây ra những tác động xấu tới cả mẹ và thai nhi.
Các mũi tiêm và thời điểm tiêm phòng hợp lý
- Vắc xin ngừa Sởi - Quai Bị - Rubella: Chủ động phòng ngừa cả 3 bệnh này chỉ với 1 mũi tiêm MMR. Thông thường vắc xin này đã được tiêm phòng từ khi bạn còn nhỏ hoặc cơ thể có khả năng miễn dịch do đã từng mắc bệnh này từ trước. Tuy nhiên vẫn cần xét nghiệm lại để xác định có cần thiết phải tiêm phòng không.
- Vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung HPV: Được tiêm khi có chỉ định của bác sĩ, để đạt hiệu quả cao nhất bạn cần tiêm đủ 3 liều, mỗi liều cách nhau từ 1-2 tháng, liều 3 sau liều 1 khoảng 6 tháng. Vắc xin được tiêm dưới 26 tuổi.
- Một vài vắc xin các bệnh truyền nhiễm như thủy đậu, ngừa virus viêm gan A, B nên được tiêm phòng ngừa để tránh những ảnh hưởng tới thai nhi. Vắc xin ngừa uốn ván, bạch hầu, ho gà từ tuần 27 đến 35 của thai kỳ.
- Ngoài ra các loại vắc xin ngừa viêm màng não, ngừa phế cầu khuẩn chỉ tiêm khi có lời khuyên và chỉ định của bác sĩ.
Tiêm phòng trước mang thai không chỉ bảo vệ sức khoẻ của mẹ mà còn giúp trẻ có được miễn dịch thụ động và kháng thể ngắn hạn trong những năm tháng đầu đời khi chưa đủ tuổi để tiêm phòng. Vì vậy khi các cặp vợ chồng có kế hoạch hoặc đang trong độ tuổi sinh đẻ cần chủ động đi tiêm phòng tránh những rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra khi mang thai.
Chuẩn bị mang thai cần bổ sung Acid Folic, Sắt
Acid Folic là dạng tồn tại của vitamin B9, là vitamin nhóm B quan trọng nhất với phụ nữ mang thai và thai nhi. Acid Folic tham gia vào quá trình tạo dòng máu cho cơ thể do có khả năng tạo tế bào hồng cầu. Sắt là thành phần cấu tạo nên Hemoglobin - là một loại protein trong hồng cầu mang oxy đến các cơ quan, các mô trong cơ thể. Nghiên cứu chứng minh Acid Folic phòng ngừa được tình trạng thiếu máu, sảy thai, suy thai ở bà bầu. Nếu cơ thể không cung cấp đủ sắt sẽ dẫn đến thiếu máu, khó thụ thai, thai nhi phát triển không bình thường, sức khoẻ yếu kém...
Khi mang thai, cơ thể cần một lượng máu nhiều hơn gấp 2-3 lần so với người bình thường. Vì vậy nhu cầu về sắt và acid folic là rất lớn.
Mẹ cần có kế hoạch bổ sung các chất này thông qua thực phẩm. Acid Folic được tìm thấy nhiều trong thịt bò, ngũ cốc, rau xanh màu đậm như cải xanh, rau bina, đậu phộng… Sắt có nhiều trong thịt và cá, các loại đậu, đậu nành, trứng, rau xanh, quả chà là... Tuy nhiên 2 chất này thường kém bền, Acid Folic dễ mất hoạt tính trong điều kiện nhiệt độ và bảo quản, vì vậy trước khi mang thai mẹ có thể bổ sung qua dạng vitamin tổng hợp viên uống, đảm bảo không thiếu máu cho cơ thể.
Chuẩn bị tinh thần thật tốt
Không phải chỉ những người đang trong giai đoạn chuẩn bị trước khi mang thai lần đầu mà cả những người mang thai lần 2, lần 3 đều rất dễ gặp các vấn đề về tâm lý. Tâm lý lo lắng cho sự an toàn của con, của bản thân, lo ngại về tình cảm hôn nhân, lo lắng đến mất ngủ, thức giấc nhiều lần…
Tất cả các biểu hiện của lo lắng, các bệnh về tinh thần đều ảnh hưởng không tốt đến sinh hoạt và sự phát triển của thai nhi. Có thể các mẹ không biết nhưng ‘’mẹ khoẻ con vui’’ và ngược lại. Mẹ suy sụp tinh thần khiến quá trình trao đổi chất giữa mẹ và con không thuận lợi, khiến con không đủ chất dinh dưỡng phát triển. Mẹ căng thẳng con có nguy cơ tăng động cao do hormone cortisol và dolpamine ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Mẹ thường xuyên cáu gắt khi mang thai con sinh ra cũng dễ nổi giận. Vì vậy khi sẵn sàng cho kế hoạch 9 tháng 10 và dài hơn nữa mẹ cần chuẩn bị tâm lý thật tốt. Mẹ vui lên bé con sẽ lạc quan và yêu đời. Một số cách giải toả tâm trạng, cải thiện tâm lý nên tham khảo đặc biệt khi mang thai lần đầu:
- Nói chuyện nhiều hơn: Chia sẻ là một cách giải toả lo lắng nhanh chất. Nếu có bất cứ điều gì băn khoăn thì đừng giữ trong lòng. Hãy tìm đến những người bạn yêu thương để tâm sự và chia sẻ nhé.
- Nhìn nhận khác đi, làm những việc mình thích: Được là chính mình, sống với những sở thích của bản thân là cách giúp mẹ bầu phấn chấn nhanh nhất. Còn gì tuyệt vời hơn khi được làm những gì mình thích.
- Bổ sung các kiến thức về sinh sản: Khi bạn hiểu bản chất vấn đề bạn sẽ tìm được cách giải quyết cho những vấn đề bạn gặp phải. Sự hiểu biết về sinh sản sẽ giúp mẹ tự tin để bước vào thai kỳ. Trao đổi với bác sĩ, hộ sinh về những lo lắng để được giải đáp và có lời khuyên tốt nhất.
Ngừng tất cả các loại thuốc đang sử dụng
Để chuẩn bị cho thiên chức làm mẹ, tốt nhất hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về việc dùng hoặc ngừng bất kỳ các loại thuốc nào.
Bạn không thể nắm được các thành phần, tác dụng của thuốc, vì vậy dùng thuốc trong thời điểm mang thai sẽ rất nguy hiểm với thai nhi. Thông thường, thuốc chỉ được dùng khi có sự chỉ định của bác sĩ, đối với cơ thể nhạy cảm của bà bầu thì càng phải hết sức lưu tâm.
Cách an toàn nhất là nên trao đổi và hỏi ý kiến bác sĩ về: Các loại thuốc bản thân đang dùng, bao gồm tên thuốc, thuốc kê theo toa, theo đơn, các loại thực phẩm chức năng, thảo dược và vitamin. Có như vậy mới đảm bảo được quá trình thụ thai và mang thai của mẹ diễn ra an toàn.
Chế độ dinh dưỡng phù hợp
Nếu sự phát triển của thai nhi phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng của mẹ ở thời điểm mang thai thì chế độ dinh dưỡng của cả bố và mẹ trước khi mang thai có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tạo nên phôi thai khoẻ mạnh, là tiền đề cho thai kỳ.
Mẹ cần quan tâm chế độ dinh dưỡng trước 3 tháng mang thai để tạo nên trứng trưởng thành khoẻ mạnh, sẵn sàng cho quá trình thụ thai. Thực phẩm nên được đa dạng: đồ ăn nhiều protein, ăn nhiều rau xanh, bổ sung vitamin từ trái cây, uống nhiều nước, hạn chế đồ ăn nhanh, nhiều giàu mỡ hay quá nhiều gia vị.
Đối với bố, cơ thể cần thực phẩm giàu kẽm, vitamin C, Acid Folic đặc biệt có nhiều trong hải sản, trái cây nhằm thúc đẩy sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Bố cần lưu ý hạn chế các chất kích thích, thuốc lá gây hại cho cơ thể để tránh dẫn đến tinh trùng yếu, loãng, khó cho việc thụ thai… Hãy lên một kế hoạch ăn uống, bổ sung dinh dưỡng chi tiết cho cả vợ và chồng trước khi mang thai bạn nhé.
Hành trình mang thai ‘’9 tháng 10 ngày’’ căng thẳng và mệt mỏi ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người phụ nữ. Nhưng kết quả của hành trình này lại quá ngọt ngào khi chào đón 1 thành viên mới trong gia đình. Vì vậy quá trình chuẩn bị mang thai nên thật kỹ lưỡng, chu đáo để mọi thứ được diễn ra thuận lợi các mẹ nhé.
