Theo dõi sức khỏe của mẹ và thai nhi trong suốt thời kỳ mang bầu là việc quan trọng đánh giá sự phát triển cân đối. Một trong những mốc thời gian quan trọng đó là chăm sóc sức khỏe bà bầu 3 tháng đầu. Cùng tìm hiểu những dấu mốc khám cần thiết và những chất dinh dưỡng cần bổ sung trong 3 tháng đầu thai kỳ.
3 tháng đầu khám thai vào tuần bao nhiêu?
Mang thai 3 tháng đầu là khoảng thời gian tính từ khi người mẹ bị chậm kinh đến khi thai 13 tuần 6 ngày tuổi. Đây là khoảng thời gian hết sức nhạy cảm đối với cả mẹ và thai nhi. Vì thế, khám thai trong khoảng thời gian 3 tháng đầu có nhiều ý nghĩa quan trọng:
- Giúp bạn xác nhận chính xác có thai hay không, mấy thai, tuổi thai, vị trí thai,...
- Nhanh chóng phát hiện sớm những dị tật thai nhi.
- Xây dựng lộ trình chăm sóc mẹ bầu khoa học giúp mẹ khỏe, thai nhi phát triển hoàn chỉnh.
Trong 3 tháng đầu mang thai, mẹ bầu cần chú ý đến những mốc khám thai quan trọng sau.
Mốc từ 5 đến 8 tuần
Đây là mốc thời gian được đánh giá rất cần thiết giúp mẹ bầu khẳng định chính xác có thai hay không, số lượng thai như thế nào và thai đã vào tử cung để làm tổ hay chưa. Mẹ bầu đến gặp các bác sĩ siêu âm để theo dõi. Dựa trên siêu âm, bác sĩ sẽ đánh giá chính xác thai vào tử cung làm tổ chưa. Nhiều trường hợp, khi siêu âm không thấy túi thai xuất hiện trong buồng tử cung nhưng các chỉ số đánh giá cho thấy mẹ đang mang thai thì các mẹ nên siêu âm lại sau 1 tuần, phòng trường hợp thai ngoài tử cung.
Ngoài ra, các mẹ có thể đề nghị làm thêm một số xét nghiệm khác như
- Đo cân nặng để tính BMI, đánh giá thừa cân, béo phì đề phòng nguy cơ đái tháo đường thai kỳ,...
- Đo huyết áp để kiểm soát nguy cơ tiền sản giật.
- Xét nghiệm nước tiểu để định giá nồng độ HCG liên quan đến sự phát triển của thai nhi.
Mốc từ 8 đến 13 tuần 6 ngày
Mốc thời gian này có nhiều giá trị đánh giá sự phát triển của mẹ và thai nhi. Ngoài việc làm xét nghiệm như thời gian trước đó, các chuyên gia y tế khuyên các mẹ tầm soát các dị tật bẩm sinh của trẻ nhỏ thông qua nhiều xét nghiệm khác nhau.
- Đo độ mờ da gáy của thai nhi qua siêu âm: Nếu trong giai đoạn dưới 13 tuần 6 ngày, độ mờ da gáy của thai nhi lớn hơn 3mm thì nguy cơ mắc chứng Down, Patau, Edward rất cao.
Độ mờ da gáy của trẻ bình thường vào từng thời điểm sẽ khác nhau.
11 tuần tuổi: 2mm.
12 tuần tuổi: dưới 2.5mm.
13 tuần tuổi: dưới 2.8mm.
- Xét nghiệm double test: Đây là nhóm xét nghiệm máu để xác định số lượng nhiễm sắc thể của con. Nếu có bất thường số lượng nhiễm sắc thể có nguy cơ mắc các hội chứng như Trisomy 13, Trisomy 18, Trisomy 21 thì các mẹ sớm biết và có kế hoạch chăm sóc hoặc đình chỉ thai kỳ cụ thể.
- Đánh giá nồng độ oxy trong hồng cầu để xét nghiệm khẳng định bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia.
- Siêu âm phát hiện sớm những bất thường hệ tuần hoàn của thai nhi.
Chú ý sức khỏe bà bầu 3 tháng đầu tránh sảy thai
Mỗi thời điểm mang thai, mẹ bầu cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng khác nhau không chỉ giúp mẹ khỏe mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Bắt đầu bước vào thai kỳ, các mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, hợp lý, cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng như protein, chất béo, đường, các vitamin và các khoáng chất quan trọng cần thiết. Thời điểm này, các mẹ nên hạn chế các thực phẩm chứa các chất gây kích thích, co bóp tử cung để hạn chế các ảnh hưởng đến thai nhi, giảm các nguy cơ sảy thai trong 3 tháng đầu.
Trong giai đoạn 3 tháng 6 ngày, mẹ bầu có thể thay đổi rất nhiều từ tính cách, ngoại hình, nhu cầu vận động. Vì thế, các mẹ nên hạn chế các vận động thể lực mạnh, nên duy trì các bài tập vận động nhẹ nhàng, yoga để tạo thói quen tốt trong giai đoạn mang thai.
Vượt qua cơn ốm nghén 3 tháng đầu
Thời kỳ bắt đầu mang thai, cơ thể thai phụ thay đổi rất lớn, nhất là giai đoạn 3 tháng đầu. Nhiều mẹ trải qua thời kỳ ốm nghén khó khăn, có thể gây tụt một vài cân.
Tuy nhiên, để mẹ khỏe, thai nhi phát triển tốt, các mẹ nên chia nhỏ bữa ăn mỗi ngày đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng quan trọng.
Đối với các nhóm thực phẩm gây khó chịu cho thai phụ thì nên hạn chế tiếp xúc bởi dễ dàng gây cảm giác nôn và buồn nôn, ảnh hưởng đến các cơn co bóp tử cung.
Dinh dưỡng cho bà bầu giai đoạn đầu
3 tháng đầu, thời kỳ thai nhi còn rất nhỏ, nhu cầu hấp thu các chất dinh dưỡng chưa cao nên mẹ bầu có thể duy trì mức năng lượng quan trọng như thòi kỳ chưa mang bầu. Tuy nhiên, các khoáng chất quan trọng và cần thiết giúp giảm tối đa những nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh.
Axit folic là chất quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn vẹn hệ thần kinh thai nhi. Các mẹ nên bổ sung 600mg axit folic mỗi ngày để giảm thiểu 70% khả năng mắc các dị tật bẩm sinh hệ thần kinh. Các mẹ có thể ăn tăng cường các thực phẩm nhóm giàu axit folic như súp lơ xanh, bông cải xanh, đậu tương, đậu xanh, hạnh nhân, gan ngỗng,...
Vitamin B12 góp phần giảm khả năng mắc các dị dạng ống thần kinh. Nhóm thực phẩm bổ sung vitamin B12 không thể thiếu để góp phần xây dựng sơ đồ dinh dưỡng quan trọng cho mẹ bầu. Vitamin B12 có trong nhiều loại thực phẩm như thịt bò, sữa, trứng, hạnh nhân, kiwi, cá hồi, xoài,...
Các mẹ mang thai thường cần số lượng máu lớn đến nuôi dưỡng thai nhi. Cho nên, nhu cầu sắt cao hơn mức bình thường. Có rất nhiều loại thực phẩm giàu chất sắt giúp mẹ bầu bổ sung như thịt bò, thịt lợn, cá, đậu phụ, đậu Hà Lan,... Mẹ bầu có thể kết hợp nhiều món ăn không chỉ tạo sự ngon miệng mà còn cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng quan trọng tốt cho 3 tháng đầu mang thai.
Thuốc bổ 3 tháng đầu không thể thiếu
Nhu cầu các chất dinh dưỡng của mẹ bầu 3 tháng đầu thay đổi cao hơn mức bình thường. Bổ sung dinh dưỡng qua thực phẩm chưa chắc đã đạt đủ hàm lượng cần thiết. Cho nên, các mẹ nên bổ sung thêm thông qua các loại viên uống tổng hợp nhằm bổ sung vitamin, khoáng chất quan trọng.
Giai đoạn 3 tháng đầu mang thai, cơ thể mẹ bầu rất nhạy cảm. Nếu các thai phụ băn khoăn trong việc bổ sung viên uống thì nên tham khảo các chuyên gia y tế, họ sẽ giúp bạn lựa chọn viên uống phù hợp.
Trên đây là một vài lưu ý quan trọng cùng những mốc khám nổi bật giúp mẹ bầu theo dõi trong 3 tháng đầu thai kỳ. Mong rằng, các bà mẹ mang thai đúc rút một vài kinh nghiệm, những mốc khám cùng lựa chọn loại xét nghiệm để có một thai kỳ khỏe mạnh.
